Vụ bỏ cọc đất đấu giá ở Hà Nội: Hiện tượng thao túng thị trường Bất động sản

Lâm Trực@

Hà Nội, 18/9/2024 – Vụ việc hơn 80% lô đất trúng đấu giá tại các huyện ngoại thành Hà Nội bị bỏ cọc, điển hình như tại huyện Thanh Oai, đang gây xôn xao dư luận và làm dấy lên nhiều nghi ngại về hiện tượng thao túng thị trường bất động sản. Điều này cho thấy sự bất thường và nguy cơ tiềm ẩn từ các chiêu trò thổi giá trong quá trình đấu giá. Những trường hợp đấu giá cao rồi bỏ cọc không chỉ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước mà còn tạo ra những bất ổn lớn trên thị trường nhà đất. Hiện tượng này cần được xem xét cẩn thận và có giải pháp để ngăn chặn tình trạng tái diễn.

Ảnh minh họa

Thực tế, các phiên đấu giá đất gần đây tại các huyện ngoại thành như Thanh Oai và Hoài Đức đã trở thành tâm điểm chú ý của công chúng do mức giá trúng đấu giá cao một cách bất thường. Một ví dụ rõ nét là phiên đấu giá tại thôn Thanh Thần, xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai với 68 thửa đất được đấu giá thành công, nhưng chỉ có 13 lô đất nộp đủ tiền. Đáng chú ý, một số lô đất trúng đấu giá lên đến mức 100,5 triệu đồng/m², nhưng người trúng đấu giá sau đó lại không thực hiện nghĩa vụ nộp tiền, dẫn đến tình trạng bỏ cọc.

Tình trạng này không phải lần đầu xảy ra. Trước đó, vào năm 2021, vụ đấu giá đất tại Thủ Thiêm với mức giá hơn 2 tỷ đồng/m² của Tân Hoàng Minh đã gây chấn động dư luận và sau đó cũng kết thúc bằng việc bỏ cọc. Những sự việc như vậy phản ánh rằng nhiều người tham gia đấu giá không có nhu cầu sử dụng đất thật sự, mà chủ yếu tham gia để thổi giá, tạo hiện tượng thao túng giá đất.

Theo các chuyên gia và luật sư, nguyên nhân chính của hiện tượng bỏ cọc này xuất phát từ việc giá khởi điểm của các lô đất thường thấp hơn so với giá trị thực trên thị trường. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng đầu cơ tham gia đấu giá, thổi giá đất lên cao nhằm kiếm lợi, và khi không đạt được lợi nhuận như kỳ vọng, họ sẵn sàng bỏ cọc. TS. Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng việc giá khởi điểm dựa trên bảng giá đất cũ, chưa được cập nhật sát với thị trường, đã góp phần thúc đẩy tình trạng bỏ cọc này.

Việc bỏ cọc không chỉ gây tổn thất lớn cho Nhà nước mà còn tạo ra sự xáo trộn trên thị trường bất động sản. Các lô đất sau khi bị thổi giá và bỏ cọc thường làm biến dạng mặt bằng giá đất, khiến giá trị thực của đất đai bị bóp méo. Điều này không chỉ làm cho người dân gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận đất đai mà còn có nguy cơ dẫn đến bong bóng bất động sản, đe dọa nghiêm trọng tới sự ổn định kinh tế.

Trước tình trạng này, nhiều chuyên gia đã đưa ra các giải pháp để hạn chế tình trạng bỏ cọc trong đấu giá đất. Một trong những giải pháp quan trọng là điều chỉnh giá khởi điểm của đất sao cho gần với giá trị thị trường hơn. Theo Luật Đấu giá tài sản sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, người trúng đấu giá nếu không hoàn thành nghĩa vụ thanh toán sẽ bị cấm tham gia đấu giá trong khoảng thời gian từ 6 tháng đến 5 năm, tùy vào mức độ vi phạm. Quy định này được kỳ vọng sẽ làm giảm thiểu hiện tượng bỏ cọc và thổi giá đất.

Ngoài ra, luật sư Trần Tuấn Anh từ Công ty Luật Minh Bạch cũng đề xuất cải tiến quy trình đấu giá, yêu cầu người tham gia phải đặt cọc theo từng mức giá mà họ đưa ra. Điều này giúp đảm bảo tính nghiêm túc của người đấu giá, đồng thời ngăn chặn tình trạng bỏ cọc một cách tràn lan như hiện nay.

Bên cạnh đó, một giải pháp mang tính dài hạn hơn là Nhà nước cần tập trung phát triển thêm nhiều sản phẩm đất đai và nhà ở phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của người dân. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu hiện tượng đầu cơ, thao túng thị trường mà còn tạo điều kiện để những người có nhu cầu thực sự có thể dễ dàng tiếp cận với đất đai và nhà ở.

Vụ việc bỏ cọc đất đấu giá tại ngoại thành Hà Nội là một hiện tượng đáng lo ngại, phản ánh những lỗ hổng trong quy trình đấu giá và quản lý đất đai. Để ngăn chặn tình trạng này, cần có sự điều chỉnh về cả chính sách giá đất lẫn quy trình đấu giá. Việc áp dụng các biện pháp mạnh mẽ, đồng bộ sẽ giúp tạo ra một thị trường bất động sản minh bạch, ổn định, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người dân và Nhà nước.